Lawenda ...

Urocza i aromatyczna lawenda z pewnością doda prowansalskiego charakteru każdej ogrodowej czy balkonowej kompozycji. Lawenda pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego, jej nazwa "lavare" oznacza "myć". Istnieje wiele odmian lawendy różniącej się kolorem kwiatów ja jednak najbardziej lubię te liliowo-fioletowe, chociaż jest lawenda purpurowa, biała i niebieska. Jedną z jej wspaniałych cech jest jej zapach a jej eteryczne olejki dodaje się do mydła, perfum, torebek zapachowych a nawet środków odstraszajacych owady. Olejki zapachowe są najbardziej skoncentrowane w kwiatach.

Jak mówimy o lawendzie nie sposób nie wspomnieć o Prowansji, której rozpoznawalnym symbolem jest właśnie lawenda. Oczami wyobraźni mogę dostrzec rozległe, lawendowe pola.. Mimo wszystko to nie takie proste jak informuje "Internetowy przewodnik po Prowansji – Co warto zobaczyć". Należy wybrać odpowiedni termin i miejsce, gdyż lawenda szybko traci swój piękny kolor i szarzeje. Co ciekawe po ścięciu  lawendy cała okolica intensywnie pachnie jeszcze przez kilka godzin. Tak naprawdę to co widzimy na polach to lawendyna a nie lawenda i jak informuje przewodnik, jeżeli oczekujemy zatopionych w fioletach starej pięknej architektury to przewodnik poleca opactwo Senanque.

Kwiaty najlepiej zbierać tuż przed rozkwitnięciem, ponieważ szybko tracą wartości zapachowe. Gdy kwiaty są zupełnie suche, można je zebrać i przechowywać . 

W Polsce można spotkać kilka gatunków lawendy, ale tylko jeden z nich jest w stanie przetrwać zimę w gruncie. W Polsce hodowana jest lawenda lekarska, hiszpańska i francuska.

Zastosowanie:

Lawenda jest przede wszystkim traktowana jako roślina ozdobna. Bardzo dobrze wygląda na rabatach w doniczkach i tarasach. Nadaje się na kwiat cięty i do suchych bukietów. Ze względu na zapach lawendy przypisuje się jej właściwości relaksujące i uspakajające.  Lawendę stosuje się również w kosmetyce: wytwarza się z niej olejki zapachowe i perfumy. Jest to również roślina miododajna i ma zastosowanie przeciwko molom odzieżowym, które odstrasza swym zapachem.

Ciekawostki: 

Zaletą lawendy jest to, że nie atakują ją szkodniki, ponieważ sama je odstrasza. Niektórzy zasadzają lawendę w towarzystwie roślin często atakowanych przez szkodniki właśnie po to, żeby odstraszyć insekty.

Pomimo, że polski klimat nie przypomina upalnej Prowansji, jednak uprawa lawendy coraz częściej znajduje chętnych. Wzrasta powierzchnia upraw lawendy w Polsce i można sadzić odmiany mrozoodporne. Co powiecie na wypoczynek na leżaku wśród pachnącej, fioletowej lawendy, taki obrazek działa na wyobraźnię W lubuskim znajdują się dwie plantacje : Lawendziarnia Cecylii Turno w Rybojadach, gm. Trzciel i Lawendowy Fan: hobbistyczna uprawa Bogdana Bakalowicza w Baczynie k/ Gorzowa Wlk.
Symbolika średniowiecza kojarzyła bladoliliową lawendę z duchowymi zaletami Matki Boskiej. Jest również wyspa Hvar znana pod nazwą "Lawendowa wyspa", ze względu na sadzoną masowo lawendę, która jest jednym z głównych źródeł dochodów wyspy a co ciekawe Lavendula croatia należy do najszlachetniejszych odmian w Europie, przewyższając swą jakością nawet lawendę prowansalską.

Kulinaria:

Kwiaty lawendy nadają się również jako dodatek do słodkich kompozycji  możemy zrobić z niej galaretkę lub można upiec kruche ciasteczka lawendowe oto przepis:
½ kostki masła
1 szklanka cukru
1 jajko
1 łyżka stołowa kwiatów lawendy
1 szklanka mąki
1 łyżeczka proszku do pieczenia
Utrzeć masło z cukrem, dodać jajko. Wymieszać z lawendą, mąką i proszkiem do pieczenia. (Kwiaty mogą być zmielone z odrobiną cukru)
Nakładać łyżką na natłuszczoną blachę i piec w temperaturze 180 stopni przez 15-20 minut do uzyskania złoto – brązowego koloru.
Pomysły kulinarne to jeszcze lawendowy cukier, lawendowy olejek, nalewka oraz lawendowe masło

Zdrowie:

Lawenda ma zastosowanie również lecznictwie związki aromatyczne, zawarte w olejku lawendowym wpływają uspokajająco na układ nerwowy, zapach olejku uspokaja i ułatwia zasypianie. Suszone kwiaty i liście  lawendy można włożyć do płóciennego woreczka i trzymać przy poduszce pomogą  spokojnie przespać noc, wspomaga układ trawienny, łagodzi ból i ułatwia leczenie infekcji oraz wspomaga leczenie problemów skórnych.

Przesądy:

Jest podobno taki przesąd dotyczący lawendy, że sądzi się, że przynosi szczęście. Bardziej precyzyjne wersje tego wierzenia mówią, że jeżeli posadzi się lawendę to w zależności od tego czy się przyjmie czy nie przepowiada szczęście lub pecha. Według zaleceń należy posadzić ją przy furtce, aby powodziło się w domu, do którego ta furtka prowadzi…mówi się, że w domu, w którym rośnie lawenda małżonkowie nie kłócą się. Zatem należy sadzić lawendę na szczęście ! .

Zastosowanie i dekoracje:

Lawenda, szczególnie lekarska, najpiękniej prezentuje się, jeśli zostanie posadzona w dużych grupach. Doskonale wygląda na rabacie np. w towarzystwie krzewów różanych lub kępiastych traw bądź posadzona wzdłuż ścieżki czy kamiennego murka. Równie pięknie prezentuje się w balkonowej skrzynce lub jasnym pojemniku, zdobionym motywami prowansalskimi. Ciekawie też wygląda w ozdobnym, cynkowanym wiaderku lub w prostej, naturalnej, glinianej (najlepiej postarzanej) donicy. 

Kwiaty lawendy można też zasuszać, tworząc z nich zimowe bukiety, obrazki w ramkach do powieszenia na ścianie, zapachowe mieszanki typu potpourri, umieszczane w szklanych naczyniach i wiklinowych koszyczkach lub ozdobić nimi szklany lampion czy  świecznik. Można je również przewiązać sznurkiem i powiesić w szafie, gdyż ich zapach odstrasza mole.

Lawendy ciekawie wyglądają również w nietypowych kompozycjach np. ze starym, pomalowanym na liliowy kolor rowerem czy wiklinowym, bielonym koszem.

Lawendy nie należy zestawiać z roślinami o intensywnych barwach, gdyż mogłyby one zagłuszyć subtelny urok jej kwiatów. Znakomicie prezentuje się natomiast w towarzystwie roślin o stonowanych barwach i delikatnym wyglądzie. 

Lawenda jest też jednym z ulubionych motywów decoupage, moim również :-)
 

Mój lawendowy decoupage:

Wieszak:

Osłonka z wiaderka po farbie:

Solniczka:

Serce:

Osłonka na doniczkę:

Na koniec jeszcze zdjęcia z mojego ulubionego sklepu Lawendowego, który znajduje się w Kazimierzu Dolnym Rynek 17 ... dla miłośników lawendy to prawdziwy raj :-)

  Bibliografia:
* Wikipedia, wolna encyklopedia;
* Prowansja przewodnik internetowy - co warto zobaczyć;
* poradnikzdrowie.pl
* Aleksander Ożarowski, Rośliny Lecznicze, zastosowanie, Warszawa 1987;